Stwórz bloga, poznaj nowych ludzi i bądź w kontakcie ze znajomymi!

Czy ktoś rozszyfruje ten list do końca? :D:D
2020-10-21

olgaxx2
Powróciłam z Bambuko!
2020-10-21

Alfa Muscae

Hello Wam wszystkim!
Z pełną dozą elektryzującego emocjonalnego dreszczyku Alfiątko powróciło z Bambuko...produkcji Kasi Nosowskiej.
Tak, tak....przeczytałam jej autorstwa, drugą (choć pierwszej jakoś mi nie było po drodze dorwać przed swe oczęta) książkę.
" W Bambuko robi się nas, a czasem my robimy innych, gdy tylko podejdziemy do stołu, przy którym gra się w życie.."

Moje wrażenia...?
Nie kupiłam jej od razu, choć od razu przykuła moją uwagę swoją kolorową okładką.
Przeczytałam tytuł, który wywołał u mnie skrajne odczucia, od uśmiechu pod nosem, po zastanowienie, czy czasem nie będzie miała charakteru czysto..politycznego.
Podobno niektórzy w trakcie czytania raz to płakali a następnie głośno śmiali się do łez.
Czyta się lekko i szybko, czasem z zapartym tchem.
Dzięki tej książce można poznać Kasię bliżej i dowiedzieć się jakie ma poglądy, jak sobie radzi w trudnych życiowych sytuacjach i co myśli na różne tematy.
Na przykład o miłości...
" Ludzie w miłości się zużywają. Poznajesz kogoś nowego, owiniętego w te wszystkie celofany, szeleszczące papierki, schowanego w pudełku obwiązanym wstążkami, w końcu, zarumieniony z ekscytacji, trzymasz w dłoniach właściwą zawartość prezentu od losu i rozpoczyna się nieodwracalny proces eksploatacji, a więc zużywania.
Dostajesz nowiutką, zachwycającą osobę do kochania, a wraz z upływem czasu dostrzegasz, że tu i ówdzie się poprzecierała, sfilcowała, uszko jej się naderwało, puścił szew na plecach, zatraciła ten przyjemny zapach nowości, który został zastąpiony smrodkiem kurzu, śliny, oparów kuchennych, codzienności..."

Jednak po jej przeczytaniu od dechy do dechy...poczułam pewien niedosyt.
Dlaczego ?
Być może dlatego, iż ja już kilka lat wcześniej doszłam po swoich schodach "Olśnienia" do równi "Przytomności".
A o co chodzi z tymi schodami Olśnienia oraz Krainą Przytomności przekonajcie się sami, czytając to "dziecię książkowe" wyprodukowane przez Kasię Nosowską. :)
Na mojej liście No 1
2020-10-21

synpiotra

https://www.youtube.com/watch?v=YttVe6v31Yk
Miłość na całe ŻYCIE
2020-10-20

Kolor Fantazji

Brzydka ona..Brzydki on a miłość jedna, jedyna na całe życie..
Życie zwyczajne,proste..bez wyższych szkół, dyplomów, bez biegu i wielkich sukcesów,skromne ale w trosce, szacunku i..Miłości takiej na dobre i na złe.
Była wątpliwego zdrowia,krucha, od zawsze..ciągle na coś narzekała a on cierpliwie słuchał,choć był sporo od niej młodszy, starał się zrozumieć i zapewnić jej jak najlepsze życie, traktował jakby była księżniczką..wszytko brał na swoje barki, odpędzał złe myśli..wychodził na wprost w pół słowa,zdania..Rozumieli się jak nikt inny, potrafili milczeć, a wystarczyło by jedno na drugie spojrzało i już wiedzieli co drugiemu chodzi po głowie.Całe życie pracował by niczego w domu nie zabrakło, ona zajmowała się domem i wychowywaniem dzieci.
Rozchorował się..nowotwór..walczył, szukał rozwiązania, nie dla siebie, dla niej..Bał się o to jak ona sobie poradzi bez niego..wiele lat toczył tą walkę.
Zestarzeli się..oboje..
Opiekował się nią..do samego końca..Kochał miłością tak gorącą..tak wyrozumiałą..tak odpowiedzialną..Zmarła ze starości w wieku 98 lat w jego ramionach..
Kilka dni po niej odszedł i on, nocą w spokojnym śnie..
z humorem ;)
2020-10-20

scoobidi

https://www.youtube.com/watch?v=XEeiblIffTQ

,, oj dana, oj dana ...
Jak nazwać życie
2020-10-20

nicola555

Życie ciekawe słowo
Jak Cię nazwać...pytanie
Czy jesteś podróżą
Czy nowelą może?
W mojej podróży drogowskazów
Brak
Bo po co mi one
Skoro jestem sama dla siebie
Okrętem
Kapitana brak
Przeglądam map stos
Taki jest to los
Załoga dawno się wyłamała
W inne strony pożeglowała
A ja trwam...wierzę
Taki mam plan
Bo życie to też czekanie
I nie raz za to nagrodę się
Dostanie
I choć nie raz jest to walka
Z wiatrakami
Ale też jest ono natchnieniem
I wiarą
W lepsze jutro
I w to że znajdzie się tą miłość
Jedyną i nie powtarzalną
I dlatego warto żyć
Choć nie raz los rzuca
Kłody pod nogi
I wirus nas paraliżuje
Zacisnąć zęby należy
I wierzyć!
https://youtu.be/hoEN3UptZgo
Bo czasem warto
2020-10-19

Gulia-323

Powrócą jeszcze te dni wspaniałe
owiane wiatrem szczęśliwych wspomnień
rozgrzeją serca chwile te małe
których nie jesteś w stanie zapomnieć...
Zbudujesz nowe cudowne życie
wyrosną z marzeń potężne mury
w lustrze zobaczysz inne odbicie
pełne nadziei myśli bezchmurnych...
Łzy będą wtedy jakby mniej słone
przyszłości ścieżki obrosną w kwiatach
w górę się wzniesie uczuć barometr
zabłyśnie czerwień na polnych makach...
Bo czasem warto zmierzyć się z sobą
na przekór wszystkim iść wciąż do przodu
obłoki trącać fantazji głową
nie dotykając ludzkiego chłodu...
Podróże dalekie i bliskie - Chojnice 10
2020-10-19

traveler22

Pizzeria "Laguna" przy ulicy Gdańskiej nr 3.
Kamienica przy ulicy Gdańskiej nr 1.
Budynek przy ulicy Gdańskiej nr 1a.
Budynek przy ulicy Gdańskiej nr 1b.
8 grudnia 1945 , Cmentarz Ofiar Zbrodni Hitlerowskich ...pogrzeb ofiar zamordowanych przez okupanta hitlerowskiego; ...szczątki ofiar zostały ekshumowane z Doliny Śmierci na Polach Igielskich;
...w tle budynki byłego Zakładu św.Karola Boromeusza (byłego szpitala), obecnie Wszechnicy Chojnickiej przy ul.Wysokiej;
8 grudnia 1945 , Pogrzeb ekshumowanych ofiar zbrodni w "Dolinie Śmierci", pogrzeb odbył się 8 grudnia 1945 roku ...w tle widoczne zabudowania Zakładu św. Karola Boromeusza (dziś Wszechnica Chojnicka) oraz po lewej krzyże na cmentarzu ewangielickim.
Cmentarz założono w 1945 roku. Pochowano na nim mieszkańców Chojnic i okolic zamordowanych przez okupanta niemieckiego w Dolinie Śmierci podczas II wojny światowej. Ogółem śmierć poniosło tam ok. 2000 osób. Po wojnie ekshumowano szczątki 107 osób, część z nich została zidentyfikowana przez krewnych. Pogrzeb ofiar odbył się 8 grudnia 1945 roku.
Cmentarz Ofiar Zbrodni Hitlerowskich - brama wejściowa na cmentarz;
Pomnik Ofiar Hitleryzmu (potocznie przez mieszkańców nazywany Pomnikiem Orła Białego, dlatego funkcjonują te dwie nazwy) na skwerze przed cmentarzem pomordowanych;
Kamienica przy ulicy Wysokiej nr 12.
Budynek przy ulicy Wysokiej nr 14.
Wizualnie wygląda, jakby to były dwa oddzielne obiekty (wyższy i niższy), ale to efekt przebudowy budynku.
Budynek mieszkalny przy ulicy Wysokiej nr 22.
Budynek przy ulicy Wysokiej nr 28.
Kamienica przy ulicy Wysokiej nr 38.
Kamienica przy ulicy Wysokiej nr 42.
Budynek przy ulicy Wysokiej nr 50.
Budynek przy ulicy Wysokiej nr 54.
Budynek przy ulicy Wysokiej nr 56.
Budynek przy ulicy Wysokiej nr 60.
Budynek przy ulicy Wysokiej nr 62.
Budynek przy ulicy Wysokiej nr 64.
Dawny żydowski dom przedpogrzebowy (piętrowy), później przerobiony na stolarnię i przedszkole, a ostatnio siedziba Zielonoświątkowców. Obecnie już nie istnieje - został wyburzony w związku z budową w tym miejscu ronda "biszkoptowego", w głębi, w stronę drzew ciągnęły się rzędy macew - cmentarz żydowski został zlikwidowany we wrześniu 1939 r.
Park Wodny z trójspiralną zjeżdżalnią.
Centrum Park Chojnice przy ulicy Huberta Wagnera nr 1 - widok od strony południowej.
1989 , Budynek Szkoły Podstawowej nr 8 na krótko przed oddaniem do użytku.
Prace wykończeniowe głównego budynku wykonywane - jak i cała budowa - przez chojnicki PeBeRol zakończyły się przed 1 września 1989r. Szkołę oddano do użytku 1 września 1989r.
Blok mieszkalny przy ulicy Młodzieżowej nr 33
Blok mieszkalny przy ulicy Młodzieżowej nr 31.
Blok mieszkalny przy ulicy Młodzieżowej nr 29.
Blok mieszkalny przy ulicy Młodzieżowej nr 27.
Blok mieszkalny przy ulicy Młodzieżowej nr 25.
Budynek przy ulicy Młodzieżowej nr 25 A ( "doklejony" do bloku mieszkalnego - Młodzieżowa nr 25)
Blok mieszkalny przy ulicy Młodzieżowej nr 23.
Blok mieszkalny przy ulicy Młodzieżowej nr 21.
Blok mieszkalny przy ulicy Młodzieżowej nr 17.
Blok mieszkalny przy ulicy Młodzieżowej nr 13 - widok z dachu bloku przy ul. Młodzieżowej nr 17.
Blok mieszkalny przy ulicy Młodzieżowej nr 11.
Blok mieszkalny przy ulicy Młodzieżowej nr 9.
Zabudowa szeregowa pawilonami usługowo - handlowymi przy ulicy Młodzieżowej nr 7 B - E.
Budynek w zabudowie szeregowej - ul. Młodzieżowa nr 7 F - w którym lokalizację ma apteka.
Blok mieszkalny przy ulicy Młodzieżowej nr 7 A.
Blok mieszkalny przy ulicy Młodzieżowej nr 7 A.
Blok mieszkalny przy ulicy Młodzieżowej nr 3.
Lata 1980-1985 , Młodzieżowa 1 , lata 80-te, Chojnice
Blok mieszkalny przy ulicy Młodzieżowej nr 1.
Nowy cmentarz żydowski w Chojnicach – nieistniejący, założony w 1900 kirkut znajdujący się w Chojnicach przy ul. Kilińskiego, miał powierzchnię 0,4 ha. Po dewastacji w czasie II wojny światowej na jego terenie nie zachowały się żadne nagrobki. Obecnie znajduje się tam "zdziczały" ogród.
W tle widoczna zabudowa willowa ulicy Widokowej.
Ostatni zachowany fragment murowanego ogrodzenia cmentarza żydowskiego (od strony ulicy Widokowej) ...
... cmentarz żydowski (nowy) został założony w 1900 r. przy zbiegu ulic Wysokiej i Derdowskiego - zdewastowany i zlikwidowany przez hitlerowców na początku okupacji w 1939r. ... dom pogrzebowy, który istniał przy tym cmentarzu został rozebrany w 2013r. w związku z budową w tym miejscu ronda "biszkoptowego"...
Kamienica przy Derdowskiego 4.
Kamienica przy ulicy Derdowskiego nr 6.
1. Powstanie i rozwój zakładu
Zakład Poprawczy w Chojnicach zbudowano w latach 1883-1885 kosztem 800.000 marek. Budowę zakładu rozpoczęły władze pruskie kilka lat po zakończeniu zwycięskiej wojny z Francją w roku 1871. Wybrano tereny położone na północ od miasta przy drogach prowadzących do Czartołomia i Brus, oddalone 3 km od dworca kolejowego. Przy budowie zatrudniano więźniów z Gniewu i Grudziądza. Budowa trwała 7 lat i zakończona została w 1885 roku. Na owe czasy była to budowla gigantyczna w stylu pruskim, koszarowym, z czerwonej cegły, obejmująca kompleks budynków składających się z dwóch olbrzymich dwupiętrowych gmachów o kubaturze 14.000 m3 każdy, jednego budynku gospodarczego o kubaturze 8.500 m3, w którym mieścił się młyn, mleczarnia, piekarnia i kuchnia główna. Szpital i pralnia mechaniczna znajdowały się w oddzielnych budynkach. Poza tym zbudowano drobne zabudowania gospodarcze, jak: urządzenia własnej sieci wodociągowej i kanalizacyjnej, kotownię, chlewnię, oborę, stodołę itp.
Na terenie zakładu istniała kaplica wspólna dla katolików i ewangelików. Cały teren zakładu otoczony został murem więziennym o wysokości do 3 m. Tuż przy zakładzie wybudowano dom administracyjny z mieszkaniem dla dyrektora zakładu i dwa domy mieszkalne, a przy ul. Ceynowy wybudowano 8 domów mieszkalnych dla personelu zatrudnionego w zakładzie
Do zakładu należał majątek rolny o powierzchni 455 ha ziemi ornej, ogrodnictwo i cegielnia.
Początkowa nazwa zakładu brzmiała: "Korrügenden" und Landar-menanstalt", a po kilku latach "Provinzial-Besserung und Landarmenanstalt" (Prowincjonalny Zakład Poprawczy i Krajowo Ubogich).
Pierwszym dyrektorem zakładu był Grofebert, który urzędował do 1918 roku. Do zakładu kierowano:
1) Osoby obojga płci na podstawie wyroków sądowych za włóczęgostwo, żebractwo i nierząd, którzy skazywani byli na pracę przymusową od pół do jednego roku. Pracowali oni pod ścisłym nadzorem uzbrojonych strażników w rolnictwie, ogrodnictwie, cegielni i w warsztatach znajdujących się na terenie zakładu. Ta grupa podopiecznych zajmowała blok "C".
2) Osoby krajowo i gminno ubogie, do tego starsze wiekiem, pozbawione opieki i możliwości zarobkowania oraz niezdolne do pracy. W stosunku do tej grupy nie stosowano przymusu pracy. Osoby te przebywały w zakładzie aż do śmierci i zajmowały pomieszczenia w bloku "A". Zmarłych grzebano na cmentarzu zakładowym.
3) Trzecia grupa osób przebywających w zakładzie to młodociani do 21 lat. Kierowani byli przez sądy za różne przestępstwa. Zwolnienie ich z zakładu uzależnione było od sprawowania i stopnia poprawy. Opiekę nad tą młodzieżą sprawowali wychowawcy. Pierwszy oddział dla młodocianych utworzono w 1900 roku w bloku "B". Uczęszczali oni do szkoły i zatrudnieni byli w zależności od potrzeb zakładu w rolnictwie, ogrodnictwie i w warsztatach zakładowych.
Podopieczni zakładu mieszkali w dużych salach, gdzie spożywali posiłki i spali na łóżkach piętrowych. Stan liczebny zakładu wynosił około 800 "podopiecznych". Zakład był instytucją samowystarczalną. Dochody czerpał z gospodarstwa rolnego, ogrodnictwa, cegielni i licznych warsztatów, jak: ślusarnia, stolarnia, wikliniarnia, piekarnia, masarnia, kołodziejstwo, warsztat szewski, krawiecki, fryzjerski i suszarnia płatków ziemniaczanych.
W stosunku do tzw. "korygendów" stosowano bezwzględny rygor, prace przymusowe oraz wymóg posłuszeństwa. W wypadku oporu stosowano kary fizyczne i izolatki karne.

Przy zbiegu ulic Kościerskiej i Ceynowy wybudowano Dom Pracy Dobrowolnej tzw. "Hilmarshof" - nazwa pochodzi od fundatora - Hilmara. Dom ten był przytułkiem dal osób pragnących się usamodzielnić w pracy. Osoby zwolnione z zakładu lub inne poszukujące pracy, podpisywały na okres co najmniej pół roku zobowiązanie przebywania w tym domu, a po znalezieniu sobie pracy i mieszkania zostawały zwolnione z zakładu.
Układ Wersalski po pierwszej wojnie światowej zwrócił Chojnice po 150 - letniej niewoli macierzy. Pół kilometra od miasta ciągnęła się granica polsko-niemiecka. W styczniu 1920 zakład wraz z podopiecznymi i personelem został przejęty przez władze polskie. Dyrektorem w tym czasie był do roku 1918 Niemiec Kempe. Gdy polską flagę wciągnięto na maszt, inspektor zakładu Unfung popełnił z rozpaczy samobójstwo, podrzynając sobie gardło brzytwą przy swoim biurku, a gospodarz zakładu Schwarz pozbawił się życia przez powieszenie w bloku "A".
Pierwszym dyrektorem polskiego już zakładu został Jan Czabański. Administracyjnie zakład podlegał Starostwu Krajowemu w Gdańsku, później w Toruniu.

Po przejęciu zakład nosił nazwę "Pomorski Zakład Poprawczy i Zakład dla Krajowych Ubogich" i służył podobnym, jak za czasów niemieckich, celom. Początkowo umieszczono w zakładzie dzieci rodzin przebywających wraz z rodzicami na Syberii, na zesłaniu, były to przeważnie sieroty.
W roku 1922 zorganizowano w zakładzie szkołę polską, której kierownikiem został Karol Madaj. Wychowankowie uczęszczali do szkoły i pracowali w warsztatach. Powołano do życia Szkołę Podstawową Specjalną i Szkołę Dokształcającą Zawodową. Kierownikiem Szkoły Podstawowej i Oddziału Wychowawczego był Leon Jackowski, a kierownikiem Szkoły Dokształcającej od 1931 roku Konstanty Willma.
Szkoła Podstawowa skupiała 3 zespoły o łącznej liczbie 70 wychowanków. Do Szkoły Dokształcającej Zawodowej uczęszczali wychowankowie uczący się różnych rzemiosł. Po ukończeniu szkoły wychowanek zdawał egzamin czeladniczy. Program nauczania w obu szkołach oparty był na programach szkół normalnych.
Grono nauczycielskie próbowało stosować nowe metody wychowawcze oparte na zainteresowaniach wychowanków powołujące do życia kółka zainteresowań, w tym: przyrodniczo-geograficzne, teatralne, muzyczne, sportowe. Zorganizowano pierwszą świetlicę opartą na samorządzie wychowanków.
Ponieważ personel nadzoru przestrzegał tradycyjnych metod postępowania w stosunku do wychowanków, dochodziło częstokroć do pewnych konfliktów na tle niejednolitego oddziaływania, czego skutkiem był pierwszy bunt wychowanków we wrześniu 1929 roku. Wychowankowie zabarykadowali się w sali górnej bloku "B". Wszelki sprzęt wyrzucali przez okna. Próbę wejścia na salę przypłacił życiem dozorca Andrzej Przybylak. Sprawca buntu wychowanek Luks skazany został na dwa lata więzienia. Podobne zajścia miały miejsce w sierpniu 1933 roku i były wywołane przez wychowanków przybyłych ze Śląska.
W zakładzie nadal przebywali "korygendzi" i krajowo ubodzy, napływali również do zakładu młodociani przestępcy, kierowani przez sądy. Stopniowo zaczęły się na pewną skalę rozwijać warsztaty, w których zatrudniano podopiecznych i pracowników najemnych. Czynne były takie kierunki szkolenia, jak: ślusarstwo, stolarstwo, tapicerstwo, malarstwo, koszykarstwo, piekarstwo, mleczarstwo, masarstwo, drukarstwo, introligatorstwo i kamieniarstwo.
Wytwarzano przedmioty dla własnego użytku, dla personelu zakładu oraz dla innych klientów.
W październiku 1933 roku oddział "wychowanków" przeniesiono do Wejherowa wraz z ówczesnym dyrektorem zakładu Ks. Niklewskim, kierownikiem szkoły Jackowskim oraz nauczycielami i wychowawcami.
W miejsca przeniesionego oddziału "wychowanków" utworzono Szpital dla Umysłowo Chorych, jako filię zakładu psychiatrycznego w Kocborowie, z liczbą około 200 chorych. Z tą chwilą nazwa zakładu zmieniła się na "Krajowe Zakłady Opieki Społecznej - Dom Pracy Przymusowej". Ostatnim dyrektorem przed drugą wojną światową był Jan Żmudziński.
2. Struktura organizacyjna
Głównym zadaniem zakładu było wdrażanie domowników do systematycznej pracy i przestrzeganie regularnego trybu życia. Tym celom służyło Gospodarstwo Rolne Igły, ogrodnictwo i liczne warsztaty zakładu.
Warsztatami kierował mistrz danego zawodu, który odpowiadał za naukę podopiecznych oraz za powierzone mu mienie.
Gospodarstwem Rolnym Igły w latach 1924 - 1939 kierował Aleksander Woźniacki jako Administrator Dóbr Krajowych. Gospodarstwo to wraz z cegielnią związane było z Zakładem jedynie budżetowo. Domownicy pracujący w Gospodarstwie Rolnym zarabiali 2 zł dziennie. Robotnicy w cegielni pracowali akordowo. Od wyprodukowanych 1000 cegieł otrzymywali 23 zł. Roczna produkcja wynosiła około 1 miliona sztuk.
W latach 1935 - 1937 założono sposobem gospodarczym stawy rybne. Hodowla karpia już w pierwszym roku przyniosła znaczne dochody.
Sprawa oświaty ze względu na brak tradycji i doświadczenia oraz na skutek wprowadzenia nowych form organizacyjnych nie stała na właściwym poziomie. Poza szkołą wieczorową znaczna część domowników korzystała z biblioteki zakładowej i tylko nieliczni brali udział w amatorskim kółku teatralnym.
Pierwszego września 1939 roku we wczesnych godzinach porannych strzały armatnie zwiastowały początek drugiej wojny światowej. Wstrząśnięci do głębi mieszkańcy zakładu przygotowali się w pośpiechu do ewakuacji. Krajowo i gminno ubogich załadowano na wozy, by ulokować ich w Świeciu nad Wisłą. W połowie drogi wojska hitlerowskie zmusiły uciekinierów do powrotu do Chojnic.
Skazani przez sądy na prace przymusowe wykorzystali sytuację i opuścili samowolnie zakład. Na miejscu pozostali jedynie umysłowo chorzy i część pracowników.
Władze okupacyjne powierzyły kierownictwo zakładu miejscowemu hitlerowcowi Robertowi Six`owi. W marcu 1940 roku mianowano dyrektorem zakładu Heinricha Klimmera, byłego pracownika zakładu przed 1920 rokiem. Przeprowadził on wraz z inspektorem Heinrichem Bier`em czystkę wśród pracowników - Polaków.
W okresie okupacji przebywali w zakładzie krajowo i gminno-ubodzy w liczbie około 80 osób. Zatrudniano ich przy pracach dorywczych w zakładzie. Pozostałych na miejscu po 1 września 1939 roku umysłowo-chorych w liczbie 215 osób wywieziono do pobliskiego lasu i zamordowano. Miejsca straconych zajęli sprowadzeni z Prus Wschodnich alkoholicy obojga płci w liczbie 60 osób. Do oddziału alkoholików dołączono około 30 skazanych przez sądy za nierząd i inne przestępstwa. Skazani pracowali ciężko pod nadzorem uzbrojonych strażników.
W 1940 roku ulokowano w zakładzie około 40 nieletnich dziewcząt narodowości niemieckiej z Kamienia Pomorskiego. Były to dziewczęta skazane przez sądy i bardzo trudne do prowadzenia. Opiekę sprawowały nad nimi dwie siostry zakonne i dwie dozorczynie. Poza pracą fizyczną nie korzystały z żadnych rozrywek kulturalnych i nauki szkolnej.
Oprócz wymienionych stałych domowników przebywali w zakładzie w latach 1939/40 zatrzymani Polacy - nauczyciele, księża i inni. Większość z nich została rozstrzelana niedaleko zakładu w "Dolinie Śmierci". Na miejscu kaźni postawiono po wojnie pomnik ku czci około 2000 pomordowanych.
Część zatrzymanych przekazano do obozów koncentracyjnych i prac przymusowych. Okresowo więziono w zakładzie marynarzy, obrońców Helu.
W latach 1941 - 1943 przebywały w zakładzie wysiedlone rodziny polskie, skąd wywożono je do obozu pracy w Potulicach. Sprowadzonych do zakładu Balten i Wolgadeutsche osiedlano na gospodarstwach wysiedlonych Polaków. Znaleźli tu również schronienie tzw. "Bombenbeschadigte" z Hamburga i innych miast Rzeszy.
W roku 1944 umieszczono w zakładzie około 30 jeńców rosyjskich, których celowo głodzono i zmuszano do najcięższych prac. Okresowo od 1943 roku do końca wojny stacjonował w zakładzie oddział wojskowy "SS".
Czas okupacji stanowi w historii zakładu najczarniejszą kartę. Terror, ciężka praca i śmierć przyświecała tym czasom.
W zależności od sytuacji i okresu w zakładzie przebywało od 400 do 600 osób. W ostatnich dniach przed wyzwoleniem załoga hitlerowska opuściła zakład. Domownicy, podobnie jak w 1939 roku, wykorzystując sytuację opuścili samowolnie zakład. Na miejscu pozostali jedynie starzy i obłożnie chorzy w liczbie około 30 osób wraz z nieliczną obsługą.
W dniu 15 lutego 1945 roku Chojnice zostały wyzwolone spod okupacji hitlerowskiej. Bezpośrednio po zakończeniu działań wojennych do zdewastowanego i zniszczonego wojną Zakładu wrócili byli pracownicy, aby podjąć opiekę nad tzw. domownikami. Do kwietnia 1946 roku, tzn. do czasu kiedy ówczesne władze powołały na stanowisko dyrektora zakładu Aleksandra Woźniackiego, opiekę nad załogą i kierownictwo administracyjne sprawował długoletni pracownik, Stefan Puczyński.
Funkcje opiekuńcze wynikały z charakteru ówczesnej placówki. Zakład Opieki Społecznej w Chojnicach - bowiem taką nazwę do roku 1947 nosił wówczas Zakład - miał w początkowym okresie 93 domowników - sieroty, inwalidów wojennych, ludzi zagubionych w czasie pożogi wojennej itp..
Nadto po wyzwoleniu w Zakładzie przebywali internowani Niemcy - osoby cywilne, w liczbie około 200 osób.
Na przełomie roku 1946/1947 następuje zmiana charakteru działalności Zakładu z opiekuńczej na wychowawczą. Zmieniona zostaje nazwa na Zakład Wychowawczy Pomorskiego Wojewódzkiego Związku Samorządowego w Chojnicach.
Od 1949 roku władzę nadrzędną nad zakładem sprawowało Kuratorium Okręgu Szkolnego Pomorskiego w Toruniu.
Od roku 1946 zaczęto do Zakładu kierować młodzież, organizować dla niej szkołę, początkowo tylko podstawową, następnie również i zawodową, warsztaty szkoleniowo-produkcyjne i opiekę wychowawczą.
Z dniem 1 sierpnia 1947 roku następuje zmiana na stanowisko kierownika Zakładu. Powołano na nie byłego Komendanta Pomorskiej Chorągwi ZHP harcmistrza Aleksandra Trzcielińskiego.
W roku 1948 zagospodarowano budynki internatowe, szkolne, produkcyjne. Czynne już były sypialnie dla 100 wychowanków, świetlice grup wychowawwczych i internatu, kuchnia, jadalnia, warsztaty szkoleniowe, mieszkania i pokoje służbowe dla wychowawców, magazyny. Uporządkowano ogrodnictwo, stawy rybne, odremontowano budynki i uzupełniono inwentarz żywy w gospodarstwie rolnym. Personel pomocniczy liczył 20 osób, stan osobowy wychowanków zwiększył się do 65 chłopców. Uczyli się oni zawodów rzemieślniczych (stolarz, ślusarz, tapicer, krawiec, szewc, piekarz). Uczęszczali do szkoły podstawowej, zawodowej, na wieczorowe kursy dokształcające, znaczna część również na komplety dla analfabetów. Poprawiły się warunki aprowizacyjne, stan odzieży i bielizny oraz opieka lekarsko-higieniczna. Wychowankowie brali czynny udział w codziennym życiu Zakładu, podejmując różnorodne prace społeczne zarówno w pomieszczeniach internatu, jak również w warsztatach i szkole. Czynna była biblioteka, abonuje się kilkanaście tytułów gazet i czasopism. Zakład zostaje zradiofonizowany.
W okresie wakacji organizowano obozy harcerskie, kolonie letnie dla sierot, ekipy robocze do akcji żniwnych itp. W październiku 1950 roku kierownictwo zakładu spoczęło w rękach dotychczasowego dyrektora szkoły zawodowej w zakładzie - Stanisława Karpusa. Kierownictwo to sprawował on przez 19 lat tj. do czasu przejścia na emeryturę. W tym czasie datuje się szczególnie dynamiczny rozwój Zakładu we wszystkich płaszczyznach jego działalności. Następuje rozwój bazy materialnej Zakładu. W miarę zdobywania kredytów odbudowano i rozbudowano budynki, modernizowano urządzenia i instalacje, wzbogacono wyposażenie poszczególnych działów. Systematycznie poprawiały się warunki nauki, pracy i warunki socjalne pracowników i wychowanków.
W latach 1950-60 -tych utrwaliła się w Zakładzie obecna organizacja zarządzania. Powołano kierowników poszczególnych jednostek Zakładu - kierowników szkół, internatu i warsztatów. Zorganizowano biuro techniczne warsztatów, rozszerzono skład dyrekcji o etaty zastępców dyrektora d/s pedagogicznych i d/s administracyjnych.
W roku 1950 powołano statutowy samorząd wewnętrzny wychowanków Państwowego Zakładu Wychowawczego w Chojnicach. Celem pracy samorządu było podniesienie karności oraz świadomej dyscypliny wychowanków, koleżeńskiej współpracy, przygotowanie młodzieży do życia, pracy i samodzielności.
Wolny czas wychowanków zajmowały zajęcia w kółkach zainteresowań. Rozwój tej formy zajęć pozalekcyjnych zapoczątkowany został w latach 50 -tych.
Wiele sukcesów osiągnęło szkolne koło sportowe powstałe w 1951 roku. Działalność swoją prowadziło początkowo w sekcjach piłki siatkowej i lekkiej atletyki. W 1951 roku drużyna piłki nożnej zdobyła mistrzostwo powiatu z kategorii juniorów. W latach 1952 - 1955 powołano sekcję tenisa stołowego, koszykówki, szachów i sekcję sportów zimowych. Szkolne Koło Sportowe liczyło w owych latach 70-ciu aktywnych członków. W tym czasie zdobyto między innymi mistrzostwa drużynowe powiatu w lekkiej atletyce, koszykówce, tenisie stołowym i II miejsce w województwie w rozgrywkach piłki nożnej szkół i MKS (1961 rok).
Od stycznia 1966 roku datuje się nowy rozdział w dziejach Zakładu. Opiekę nad Zakładem przejęło Ministerstwo Sprawiedliwości. Powstał Zakład Poprawczy.
Młodzież, która dotychczas przebywała w Chojnicach, już w ostatnich miesiącach 1965 roku została przewieziona do innych zakładów, a do Chojnic napływali wychowankowie skazani przez Sądy na pobyt w Zakładzie Poprawczym.
W dniu 31 grudnia 1969 roku na zasłużoną emeryturę odszedł dotychczasowy, długoletni dyrektor Zakładu - Stanisław Karpus, znany działacz społeczny i polityczny.
14 lutego 1970 roku Ministerstwo Sprawiedliwości powierzyło obowiązki dyrektora mgr Stanisławowi Stachowiczowi, pełniącemu od 1960 roku funkcję zastępcy dyrektora do spraw pedagogicznych.
W poszukiwaniu skuteczniejszych sposobów resocjalizacji rozumiejąc, że nie izolacja, ale możliwie szerokie włączanie wychowanków w życie społeczne przynosi najlepsze efekty, utworzono w 1971 roku rolniczą grupę półwolnościową w Kiełpinie (pow. Tuchola). Uległa ona likwidacji w 1974 roku. W roku 1973 Zakład przejął drugą grupę półwolnościową w Kończewicach (od Zakładu Poprawczego w Świeciu). Młodzież przyuczała się tu do zawodu rolnika, uczęszczając do szkoły w godzinach wieczornych. Dodatkowo miała możliwość ukończenia kursów traktorzysty, spawacza i palacza c.o. Do grupy półwolnościowej kierowało się najlepszą młodzież, dającą gwarancję, że w warunkach zwiększonej swobody nie zawiedzie zaufania.
Zmiana profilu Zakładu w roku szkolnym 1965/66 wpłynęła bezpośrednio na organizację szkoły. Istniała Szkoła Podstawowa i 2-letnia Zasadnicza Szkoła Zawodowa, do których uczęszczało w roku szkolnym około 220 uczniów, w tym około 50 do Zasadniczej Szkoły Zawodowej. Naukę w Szkole Podstawowej organizowano w oparciu o programy szkoły podstawowej dla pracujących.
Zajęcia lekcyjne trwały 24 godziny tygodniowo. Młodzież szkoły podstawowej w klasach V-VI przyuczała się do zawodu, a w zakresie klas VII-VIII uczyła się zawodu. Nauka zawodu opierała się na programach szkolenia rzemieślniczego. Odbywała się ona w warsztatach szkolnych w wymiarze 30 godzin tygodniowo (do tego dochodziło 6 godzin teorii zawodowej w szkole). Po ukończeniu 2-letniej praktyki w zawodzie uczeń mógł składać egzamin czeladniczy. Zdobycie zawodu traktowane było jako bardzo ważny czynnik resocjalizacji, stąd stwarzało się w tym zakresie szerokie możliwości.
Młodzież była przeważnie znacznie opóźniona w nauce, więc mogła składać egzamin czeladniczy już po ukończeniu szkoły podstawowej, mogła też ukończyć kurs spawacza.
Wychowankowie uczyli się zawodów: ślusarza, stolarza, malarza, piekarza, a od 1971 roku również tapicera.
W roku 1972 Ministerstwo Sprawiedliwości zmieniło profil Zakładu - powstał Zakład Poprawczy dla młodzieży upośledzonej umysłowo w stopniu lekkim. Zaczął się nowy okres w historii Zakładu, wyznaczony przez zupełnie inną młodzież, w związku z tym odmienny charakter pracy, konieczność zastosowania nowych metod pedagogicznych.
Już w roku szkolnym 1971/72 istniała jedna klasa specjalna, a w roku 1972/73 powstały jeszcze dwie takie klasy. Mimo że brak było odpowiedniej bazy dla istnienia szkoły specjalnej, a pracownicy nie mieli żadnego przygotowania do pracy z młodzieżą upośledzoną (nie zorganizowano dla nich żadnego przeszkolenia), przemianowanie nastąpiło bez żadnych zakłóceń.
Wszystkie powyższe trudności zakład musiał rozwiązywać we własnym zakresie. Nauczyciele przygotowywali pomoce, czytali literaturę, organizowali odczyty, kontaktowano z pracownikami ze szkoły specjalnej w celu wykorzystania doświadczeń pedagogicznych. Dlatego w początkowym okresie nastąpiło przesunięcie akcentu z wysiłków resocjalizacyjnych na wypracowanie odpowiednich sposobów dotarcia do młodzieży upośledzonej umysłowo. Dotychczasowe formy nie zdawały niejednokrotnie egzaminu. Przede wszystkim chodziło o przekształcenie własnej psychiki w sensie dostosowania się do zakresu i dróg percepcji i sposobów reagowania chłopców niedorozwiniętych umysłowo, a jednocześnie niedostosowanych społecznie. Dla tej młodzieży stworzono dodatkowe kierunki szkolenia zawodowego, łatwiejsze dla niej do opanowania (garmażer, rolnik, murarz).
W 1969 roku Zakład Poprawczy w Chojnicach zatrudnił pierwszego w swej historii psychologa, a w 1973 - pedagoga, który zajął się sprawami związanymi z procesem kształcenia nieletnich. Równocześnie wychowankowie wyraźnie odbiegający od normy znaleźli się pod opieką psychiatryczną.
Zakład Poprawczy w Chojnicach postawił sobie za zadanie, z dotychczasowych doświadczeń historycznych i własnych oraz w oparciu o nauki psychologiczno-pedagogiczne, zbudować własny system pracy resocjalizacyjnej.
Opracowany w Zakładzie w toku kilkuletnich poszukiwań i prób system wychowania resocjalizacyjnego przynosił dużo satysfakcji, wymagał jednak znacznego wkładu pracy i poświęcenia. Jego twórcom Minister Oświaty i Wychowania przyznał w 1973 roku zespołową nagrodę I stopnia.
Zakład Poprawczy w Chojnicach cechowała duża stabilizacja kadry pedagogicznej. Za długoletnią i ofiarną pracę szereg nauczycieli i wychowawców otrzymało Złote Krzyże Zasługi i nagrody Ministra Oświaty i Wychowania.
W latach 1972-1984 szczególną troską Zakładu było przyuczenie do określonego zawodu wychowanków o obniżonych możliwościach intelektualnych. W tym okresie nastąpiły też kolejne zmiany na stanowiskach kierowniczych. Od 1 listopada 1981 r. do 31 lipca 1983 r. Zakładem kierował Edmund Stolarczyk, a 1 grudnia 1983 r. funkcję dyrektora objął mgr inż. Jerzy Jabs. Ważnymi wydarzeniami w życiu chojnickiej placówki były nadanie jej w 1973 r. przez Ministra Oświaty i Wychowania Medalu Komisji Edukacji Narodowej, a w 1981 r. imienia Floriana Ceynowy.
W 1984 r. Ministerstwo Sprawiedliwości zmieniło ponownie profil Zakładu - powołano Zakład Poprawczy dla młodzieży o prawidłowym rozwoju intelektualnym. Rok szkolny 1984/85 był rokiem przejściowym, gdyż przebywali tu jeszcze wychowankowie upośledzeni w stopniu lekkim, a już zaczęła napływać młodzież o prawidłowym rozwoju intelektualnym. W tym czasie placówka funkcjonowała na podstawie "Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 7 maja 1983 r. w sprawie organizacji i zasad pobytu nieletnich w zakładach poprawczych".
Trzykrotne zmiany charakteru Zakładu nie sprzyjały zapewne jego rozwojowi, wręcz przeciwnie, pociągały za sobą znaczne utrudnienia, głównie kadrze pedagogicznej.
Po reorganizacji w Zakładzie pracowała ta sama kadra pedagogiczna i w tych samych warunkach lokalowych. Kształcenie ogólne i zawodowe wychowanków prowadzone było zgodnie z obowiązującymi programami szkół podstawowych i zawodowych oraz programami szkolenia rzemieślniczego.
Praktyczną naukę zawodu wychowankowie odbywali w warsztatach stolarskim i ślusarsko-mechanicznym. Wszystkich zapoznawano wcześniej z przepisami bhp i regulaminami warsztatów. Każda grupa warsztatowa stanowiła połowę klasy szkolnej. Za wykonaną pracę uczniowie otrzymywali wynagrodzenie, które wpłacano im na książeczki PKO.
W internacie mieszkało 7 grup wychowawczych, z których każda liczyła 15 osób. Cztery grupy funkcjonowały w Zakładzie Poprawczym, trzy zaś wchodziły w skład Schroniska dla Nieletnich. Schronisko powstało 1.09.1984 r. jako specjalna placówka opieki całkowitej o charakterze diagnostyczno-resocjalizacyjnym, przeznaczona dla nieletnich w wieku powyżej 13 lat. Młodzież przebywała tutaj od 3 miesięcy do roku, realizując obowiązek szkolny w zakresie szkoły podstawowej lub zawodowej w wybranym przez siebie zawodzie.
Proces resocjalizacyjny prowadzony w Schronisku zmierzał do wywołania zmian w postawie nieletniego wobec siebie, aby zapewnić prawidłowy rozwój osobowości, a zwłaszcza ukształtować właściwą hierarchię wartości.
Zajęcia w internacie prowadzono w grupach, stosując następujące formy pracy: pogadanki, dyskusje nad wybranymi zagadnieniami z literatury lub filmu, spotkania z ciekawymi ludźmi, zwiedzanie Izby Pamięci.
1 stycznia 1985 r. przy Zakładzie utworzony został Rodzinny Ośrodek Diagnostyczno-Konsultacyjny, podlegający prezesowi Sądu Wojewódzkiego w Bydgoszczy. Jest to placówka specjalistyczna w zakresie diagnozy, opieki specjalistycznej i poradnictwa w sprawach nieletnich, opiekuńczych małoletnich oraz w innych sprawach rodzinnych.
W 1985 r. uroczyście obchodzono 100-lecie istnienia Zakładu. Z tej też okazji odbyła się w Chojnicach sympozjum naukowe, podczas którego dyskutowano nad problemami resocjalizacji nieletnich w zakładach poprawczych. Materiały z sympozjum zostały opublikowane.
Po odejściu na emeryturę 31.08.1987 r. Jerzego Jabsa od 1.09.1987 r. do 29 sierpnia 1992 r. Zakładem kierował dyrektor Gerard Banach. Kolejnym dyrektorem w latach 1992 - 1995 był Krzysztof Główczewski. Od 1 września 1995 r. dyrektorem Zakładu jest Jacek Łupaczewski.
W czerwcu 1989 roku zawieszono działalność Schroniska dla Nieletnich, przy czym od 1 stycznia 1989 roku w placówce utworzono Państwowy Młodzieżowy Ośrodek Wychowawczy. Tak więc przez okres kilku miesięcy na terenie obecnego schroniska mieściły się trzy instytucje zajmujące się pracą z młodzieżą. Zaledwie trzyletnia współpraca z placówką prowadzoną przez Ministerstwo Oświaty i Wychowania zakończyło się całkowitym niepowodzeniem pedagogicznym, którego efektem był bunt w placówce 31 marca 1992 roku. Porządek został przywrócony dopiero przy użyciu sił policyjnych. Po tym zdarzeniu w sierpniu 1992 r. PMOW w Chojnicach został rozwiązany.
1 stycznia 1993 r. powołano przy Zakładzie Poprawczym w Chojnicach Schronisko dla Nieletnich o Charakterze Interwencyjnym. Była to jedna grupa wychowawcza przeznaczona dla 9 nieletnich, przy czym po kilku latach stan ten obniżono, ze względów bezpieczeństwa, do 6 wychowanków. Do 1999 r. była to jedyna tego typu placówka w Polsce, do której byli kierowani dyscyplinarnie wychowankowie z innych schronisk lub sprawcy szczególnie niebezpiecznych czynów.
W 1991 Ministerstwo Sprawiedliwości rozpoczęło wdrażanie reformy w zakładach dla nieletnich. Jednym z celów była zmiana sieci placówek oraz oddzielenie zakładów poprawczych od schronisk dla nieletnich. W związku z powyższym w sierpniu 1997 r. rozwiązano Zakład Poprawczy w Chojnicach i z dniem 1września 1997 r. utworzono Schronisko dla Nieletnich w Chojnicach Interwencyjne.
Okres od 01.09.1997 r. to czas wzmożonej pracy pedagogicznej, która przynosi już pewne wymierne efekty w postaci stabilizacji sytuacji wychowawczej na przestrzeni dłuższego okresu czasu, stosunkowo mała jest już rotacja wśród pracowników, rozpoczęto proces doskonalenia zawodowego praktycznie wszystkich grup zawodowych spośród kadry. Działania te dobrze rokują w kwestii dalszej działalności placówki.
Bibliografia:
H.Porożyński, Zakład Poprawczy w Chojnicach w latach 1885 - 1985, WSP w Słupsku, Słupsk 1991
Ulica Igielska nr 2 - budynek pierwotnie wchodzący w skład kompleksu Schroniska dla Nieletnich, który pełnił funkcję budynku mieszkalnego dla pracowników schroniska.
Budynek poza murami schroniska. Widok od strony ulicy Ceynowy.
Ulica Igielska nr 4 - budynek pierwotnie wchodzący w skład kompleksu Schroniska dla Nieletnich, który pełnił funkcję budynku administracyjnego oraz mieszkania dla dyrektora schroniska.
Budynek poza murami schroniska.
Ulica Igielska nr 6 - budynek pierwotnie wchodzący w skład kompleksu Schroniska dla Nieletnich, który pełnił funkcję budynku mieszkalnego dla pracowników schroniska.
Budynek poza murami schroniska.
Kompleks garaży przy ulicy Igielskiej nr 20 - 22.
Oczyszczalnia ścieków przy ulicy Igielskiej nr 15 - komora denitryfikacji.
Pozostałości budynku gospodarczego (obory ? stajni ?) na terenie gospodarstwa rolnika Antoniego Schuelkego;
Dolina zwana "Doliną Śmierci" usytuowana jest na północ od Chojnic przy drodze do Igieł i Czartołomia w odległości 4,5 km od miasta. Idąc ulicą Igielską, niedaleko za miastem , po prawej stronie można zauważyć kompleks czerwonych gmachów. Przed wojną mieścił się tam Krajowy Zakład Opieki Społecznej, który pełnił funkcję więzienia chojnickiego. Przebywali tam głównie więźniowie skazani na śmierć. Z tego miejsca dla aresztowanych prowadziła tylko jedna droga - do Doliny Śmierci, gdzie hitlerowcy w czasie okupacji dokonywali masowych egzekucji na mieszkańcach Chojnic i okolic. Sam zakład położony był na uboczu co dla Niemców było bardzo korzystne.
Około 500 metrów od miejsca kaźni znajdowały się zabudowania gospodarskie rolnika Antoniego Schuelkego. Był on niejednokrotnie świadkiem dokonywanych egzekucji. Ukrywając się w swoim obejściu, obserwował wszystko, co działo się w dolinie.
Po wojnie zeznał przed Komisją Śledczą przy Sądzie Grodzkim w Chojnicach, że od 1 listopada do początków grudnia 1939 r. zastrzelono tam około 500 osób. Z uwagi na odległość nie mógł rozpoznać skazańców, tym bardziej,że egzekucje odbywały się najczęściej o zmroku. Odróżniał tylko mężczyzn, kobiety i dzieci. Poznawał Niemców w mundurach SS i gestapo. Strzelali oni do swych ofiar przeważnie z pistoletów w tył głowy.
Do dnia dzisiejszego nie zachowały się już żadne budynki po gospodarstwie rolnym. Pamiętam,że pod koniec lat 70-tych XX wieku stał tam jeszcze opuszczony budynek mieszkalny i zabudowania gospodarcze. Dzisiaj pozostały już tylko fragmenty ruin w przyziemiu.
Droga w wąwozie, która prowadziła do zabudowań gospodarskich rolnika Antoniego Schuelkego; ...widok w kierunku drogi z Chojnic do Jarcewa;
Masowe aresztowania mieszkańców Chojnic i okolic rozpoczęły się już w pierwszych dniach września 1939 r. Na terenie chojnickiego zakładu poprawczego zorganizowano obóz dla internowanych, początkowo podporządkowany Wehrmachtowi, a później niemieckiej policji i służbie bezpieczeństwa. Trafiali tam przede wszystkim przedstawiciele miejscowej inteligencji, członkowie Polskiego Związku Zachodniego i innych organizacji.
Po krótkim pobycie w obozie więźniowie byli zazwyczaj wywożeni na egzekucję do doliny położonej 1,5 km na północ od Chojnic nieopodal majątku Igły. Na miejscu zmuszano ich do zdjęcia ubrań oraz oddania dokumentów i przedmiotów osobistych. Następnie skazańców prowadzono nad okopy i rowy strzeleckie, gdzie byli mordowani przez członków Selbstschutzu.
Masowe egzekucje rozpoczęły się w połowie października i trwały mniej więcej do pierwszych dni grudnia 1939 r. Liczba rozstrzelanych sięgała 500 osób. W gronie ofiar znaleźli się nauczyciele, samorządowcy, księża, a także lekarze, studenci, kupcy, rzemieślnicy i przedsiębiorcy. Jesienią 1939 r. Niemcy zamordowali tam również 218 chorych umysłowo pensjonariuszy Krajowych Zakładów Opieki Społecznej w Chojnicach.
Chojnicka „Dolina Śmierci” ponownie stała się miejscem masowych egzekucji w ostatnich dniach okupacji. Pod koniec stycznia 1945 r. Niemcy wymordowali tam kolumnę ok. 1000 więźniów pędzonych na zachód, a następnie spalili ich ciała.
Po wojnie w 1945 r. w miejscu zbrodni przeprowadzono prace ekshumacyjne. Szacuje się, że okupant niemiecki zamordował tam ok. 1500 osób. Szczątki ofiar zostały uroczyście pochowane na Cmentarzu Ofiar Zbrodni Hitlerowskich w Chojnicach.
Szef Selbstschutzu w Chojnicach Heinrich Mocek został w 1965 r. skazany przez sąd w Mannheim na karę dożywotniego więzienia. Hans Krüger, szef chojnickiego NSDAP, był po wojnie jednym z założycieli Związku Wypędzonych i pełnił przez pewien czas funkcję jego przewodniczącego. Pod wpływem opublikowanych w prasie oskarżeń został odwołany ze stanowiska. Prowadzone przeciwko niemu postępowanie zostało umorzone ze względu na „brak dowodów winy”. Źródła: Kazimierz Ostrowski (red.): Dzieje Chojnic. Chojnice: Urząd Miejski w Chojnicach, 2010
Maria Wardzyńska: Był rok 1939. Operacja niemieckiej policji bezpieczeństwa w Polsce. Intelligenzaktion. Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 2009
Lata 1965-1970 , Pierwsza wersja pomnika (odsłonięta 20 lipca 1959 r.), która miała formę symbolicznej mogiły, napis przypominał, iż jest to miejsce kaźni i cmentarzysko;
Pomnik Pomordowanych w Dolinie Śmierci z nowym tekstem na granitowej płycie. Odsłonięcie nowej tablicy nastąpiło 20.10.2015 roku.
Żelazny mostek (kładka) nad Strugą Jarcewską na ścieżce prowadzącej do Doliny Śmierci - miejsca masowych egzekucji obywateli polskich wykonywanych przez okupanta hitlerowskiego na Polach Igielskich;
Piekarnia nr 1 Powszechnej Spółdzielni Spożywców "Społem" przy ul. Igielskiej nr 13.
Hala produkcyjna Zakładów Mleczarskich "Spomlek".
Silosy (zbiorniki) usytuowane bezpośrednio przy hali produkcyjnej
Lata 1972-1973 , Ulica Igielska nr.9. Na zdjęciu - nowa siedziba Zakładu Mleczarskiego wkrótce po jego otwarciu. Nowo otwarty zakład przekazano do eksploatacji 13 listopada 1972r. Obecnie Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Chojnicach została "wchłonięta" przez SPOMLEK
Biurowiec Zakładu Mleczarskiego "Spomlek"; ...z prawej strony pod budynkiem główny wjazd na teren zakładu;
Budynek kotłowni zakładowej;
Oczyszczalnia ścieków na terenie zakładów mleczarskich "Spomlek";
1933 , Mapa Chojnic z zaznaczonym nieistniejącym Cmentarzem Francuskim, popchowano na nim zmarłych z wycieńczenia i od odniesionych ran żołnierzy napoleońskich wracających z wyprawy na Moskwę. Od 1883 do 1945 służył jako miejsce pochówku zmarłych pracowników i wychowanków Krajowego Zakładu Opieki Społecznej.
Krzyż na dawnym Cmentarzu Żołnierzy Napoleońskich
Firma "DRO - Ryb" przy ulicy Derdowskiego nr 19 - zakład przetwórstwa rybnego.
Budynek przy ulicy Derdowskiego nr 19 - Zakłady "Jard" - produkcja wyrobów z mięsa, włączając wyroby z mięsa drobiowego.
Zakłady Mięsne "Skiba" przy ulicy Derdowskiego nr 23 - widok od strony ulicy Strzeleckiej.
Budynek przy ulicy Derdowskiego nr 15.
1910 , Ulica Zielona - zabudowania rzeźni miejskiej. Dzisiaj nie ma już tego zakładu. Sama rzeźnia została przejęta przez jej następcę czyli Zakłady Mięsne 17.06.1949 r. Poprzednio były to państwowe Centrale Przemysłu Mięsnego "Centrala Mięsna". Na chwilę obecną nie ma już nawet tych zakładów mięsnych (zostały zlikwidowane i wyburzone). Teren nabył prywatny inwestor, który zamierza wybudować w tym miejscu galerię. Pozostał tylko charakterystyczny budynek mieszkalny (z lewej strony fotografii) pod nr. Zielona 17 A.
Chojnice Zakłady Mięsne.
Chojnice Zakłady Mięsne. Główne wejście dla pracowników Zakładów Mięsnych.
W okienku z prawej strony było pomieszczenie portierni, natomiast w drzwiach na wprost pomieszczenie wagowe i pomieszczenie rewizyjne (kontrolowano pracowników opuszczających zakład).
Zakłady Mięsne w Chojnicach - widok od ulicy Zielonej.
Zakłady Mięsne w Chojnicach - widok od ulicy Zielonej.
Zakłady Mięsne w Chojnicach - widok od ulicy Zielonej.
Sklep spożywczy "Groszek" przy ulicy Wysokiej nr 61.
Dom Zakonny sióstr Franciszkanek przy ulicy Wysokiej nr.13 ... poniżej widoczne położone tarasowo ogrody zakonne.
... widok od strony Placu Emsdetten ...
Ulica Wysoka nr 9 - Salon Meblowy firmy "Drewpol".
Budynek przy ulicy Wysokiej nr 7 A.
Budynek położony na skarpie pomiędzy ulicami Wysoką i Okrężną - dawny przyszpitalny hotel dla pielęgniarek.
Figura Anioła Stróża ustawiona na zboczu przy zjeździe do Wszechnicy Chojnickiej (figura po renowacji, zostały uzupełnione ubytki).
Grota powstała wiosną 1905 roku, znajdowały się w niej dwie figury: Pana Jezusa na modlitwie w Ogrójcu i pocieszającego Go anioła. Figury były darem panny Wollschleger - siostry księdza. Do dzisiaj zachowała się jedynie (w bardzo złym stanie) grota. Figury Jezusa i anioła zostały przekazane parafii Ścięcia św. Jana Chrzciciela w Chojnicach.
Stała się wielka szkoda, że ta przepiękna scena ewangeliczna rozpoczynająca cierpienia Zbawiciela nie została odrestaurowana. Pomimo, że kaplica Serca Pana Jezusa ( grota znajduje się za prezbiterium), Wszechnica Chojnicka i ich otoczenie podległy kompleksowej rewitalizacji, to na odnowienie tego elementu jakim są grota i figury znajdujące się w niej nie znaleziono środków, by przywrócić ich dawną świetność. Grota znajduje się na ziemi należącej do miasta Chojnice, nad miejscem, w którym usytuowana była stara kostnica. Scenę tę można obejrzeć na starej pocztówce.
Grota przy dawnym Zakładzie św. Karola Boromeusza z figurami Pana Jezusa na modlitwie w Ogrójcu i pocieszającego Go anioła.
Lata 1908-1910 , Chojnicka Wszechnica i Kaplica NPNMP dawny Zakład św. Karola Boromeusza.
Kaplica zbudowana w roku 1895 w stylu eklektycznym, łączy w sobie elementy neoklasycystyczne, neobarokowe oraz secesyjne. Stanowi część składową zespołu poszpitalnego wykonanego wg projektu budowniczego Voigta z Gdańska. W elewacji frontowej w polu szczytu znajdują się półkoliste wnęki z rzeźbami przedstawiającymi św. Józefa (dolna) i Chrystusa (górna).

Zgromadzenie Sióstr Franciszkanek od Pokuty i Miłości Chrześcijańskiej powstało 10 maja 1835r. w Holenderskim Heythuysen. Siostry przybyły do Chojnic 10 października 1867 roku i zaangażowały się w prace opiekuńczo - wychowawcze, prowadziły przedszkole, szkołę elementarną i sierociniec, a dom sióstr zwany był Zakładem św. Boromeusza. Na potrzeby sióstr na piętrze zakładu zorganizowano małą kaplicę, którą 29 października 1867 roku poświęcił ks. dziekan August Behrendt. Z czasem pomieszczenie okazuje się za małe i kaplica zostaje przeniesiona na parter. Powoli dojrzewa jednak koncepcja budowy kaplicy z prawdziwego zdarzenia. 20 lipca 1894 roku zostaje położony kamień węgielny pod budowę obiektu przyle- głego do wschodniej ściany funkcjonującego od 1886 roku szpitala. Poświęcenie nowego domu Bożego, przez wikariusza generalnego diecezji chełmińskiej ks. Klemensa Ludtke następuje w roku następnym 27 sierpnia 1895. Dobudowana część ma wymiary 15 na 14.2 m., a sama kaplica 13.5 na 7 metrów i wysokość 8 m (obok kaplicy istnieje sala modlitw). Kaplica wraz z chórem jest w stanie pomieścić ok. 300 osób. Kaplica eklektyczna, łączy w sobie elementy neoklasycystyczne, neobarokowe i secesyjne. Bryła kaplicy jest zwarta, przykryta czterospadowym dachem z neobarokowym szczytem na osi elewacji południowej. Wewnątrz jednonawowa, trójprzęsłowa, z nie wydzielonym, węższym prosto zamkniętym prezbiterium, kruchtą przylegającą od zachodu oraz zakrystią poprzedzoną korytarzem i prostokątną salą modlitw. Strop kaplicy drewniany, belkowy z dekoracją snycerską w formie ornamentu perełkowego i wolich oczek. Sklepienie prezbiterium krzyżowo-żebrowe. W prezbiterium potężny witraż przedstawiający – zgodnie z tytułem kaplicy – Serce Jezusa. Elewacja frontowa symetryczna, z 3-osiowym pozornym ryzalitem, w którym osie wyznaczają wysokie półkoliście zamknięte okna, dwudzielne, z laskowaniem ze sztucznego kamienia, wypełnione kolistym maswerkiem i witrażami z wzorem mniejszych i większych kręgów ułożonych dywanowo. Dwustrefowy, neobarokowy szczyt dzielony pilastrami (pojedynczymi i parami), ujęty spływami wolutowymi i zakończony trójkątnym naczółkiem. W polu szczytu półkoliste wnęki z rzeźbami św. Józefa (dolna) i Chrystu- sa (górna).
Na historyczne wyposażenie składają się trzy drewniane ołtarze, konfesjonał i zakupione w 1896 roku, w Gdańskiej firmie „Witt” organy. 30 czerwca 2010 Biskup pelpliń ski Jan Bernard Szlaga otworzyłi pobłogosławił w Chojnicach Dom Kapłana Seniora. Uroczystość była połączona z konsekracją nowego ołtarza kaplicy Najświętszego Serca Pana Jezusa, która obecnie stała się kaplicą tego domu.
Kaplica Niepokalanego Poczęcia NMP.
Widok na zabudowę chojnickiej starówki od strony wschodniej.
Hymn świata
2020-10-19

staruszka77

Piosenka jest po prostu nowym hymnem świata. Nie musisz tego rozumieć, ale wszyscy to czują. Byłoby miło, gdyby wszyscy mogli uczyć się na afrykańskiej spójności.
https://www.youtube.com/watch?v=exc_ucoeDf4&ab_channel=VLADBitanu
https://www.youtube.com/watch?v=UXxUB89g6hE&ab_channel=MagdalenaChihaiaOfficial
ZAPLĄTANI
2020-10-19

Naszida

"...On polepiony
Ona kuloodporna
Zmagają się samotnie z myślami
Wypełniając pustkę wierszami
Krążą między sercem a słowami
Między snem a jawą nie wyspani
W nocy łowca snów ich nie dostrzega
Poezji nie czyta, wzrokiem przebiega
Szanuje ich uciekający czas
Piszą dla siebie nie dla was
Ona pisze ...... Jest twarda,
jest kuloodporna
On czyta.... trochę pogubiony
Trochę naderwany, polepiony
Razem w sieci słowa zaplątani
Samotni, w słowach zakochani
...."
BLIŻEJ......
2020-10-19

Naszida

Jestem z tobą wszędzie jeśli tylko myślisz o mnie.......
KC Jaszczurka
2020-10-18

fraktal1

Kolejna smutna wiadomość w 2020. Po długiej chorobie zmarł Gordon Haskell występował na płycie Lizard w super grupie muzycznej King Crimson, w której był wokalistą oraz grał na gitarze basowej.
https://www.youtube.com/watch?v=FH-oDjagtZQ
https://www.youtube.com/watch?v=7XjIJi79O80
Mais Do Que Sonhei
2020-10-18

Skullıvar

https://www.youtube.com/watch?v=OxsC9BncL0k
_________________________  _________________________

Amo muito você
Quero sempre em teus lábios Amanhecer
Quero de carinhos por ti verter
No teu Amor vim a renascer
Você me faz viver

Semente de girassol,
no produtivo solo do meu coração plantou
Floresceu tenho redoma protetora,
a solidão me atacou
Nenhuma marca, nem me arranhou

Eu tinha um peso,
seu Amor me arrebatou
Em um vórtice que gira sentimentos me lançou
Suas esperanças, no meu coração guardou
Em mim confiou

A equação da minha vida era inexata
Tinha números confusos
Você fez linear, meu ângulo obtuso
Antes tentava alcançar os céus

Era impossível,
me desfazia como um barco de papel
Como teu amor me banhou na cachoeira da Lua,
e durmo sobre o teu véu
Eu agora tinha o doce da vida em minha boca, dissipou-se o fel
Raro tesouro é teu sentimento, que circula meu coração como um Anel

É impossível não te amar
É fonte termal de carinho,
que sempre sonhei em me banhar
Nu como pela primeira vez no mundo
Sou tomado por suas águas, e cronômetro os segundos
É o Amor que sonhei em me afogar, em ti me aprofundo

Até ficar sem ar
Até meu corpo se soltar
Se desprender
Até morrer

_____________________________  _____________________________
Och miłość
2020-10-18

nicola555

Czasami miłość jesienią się zjawia
Wraz z mgłą i chłodnym wiatrem
Żółtym liściem na człowieka spada
Przyznajemy się kiedy w sercu ciepło poczujemy
Miłość...
Ona ma siłę, światem rządzi bez żadnego ,,ale,,
I ja nie raz też się taka chwałę
Nie zważa na stany Boże kochany
Potrafi pałace budować
Ale i wspaniałe budowle zrujnować
Miłość...
Ona nigdy nie umiera
Nie ma opcji by ją pochować
Potrafi skrzydła przypinać
Motywować...
Ale potrafi i zdołować
Różne ma oblicza
Miłość...
Lecz zawsze kiedy odchodzi
Bardzo boli
https://youtu.be/-9CBg4kfawc
Przyjaźń damsko-męska: możliwa, czy nie?
2020-10-17

samotniś_

Wszyscy chyba znamy filmy takie jak “Kiedy Harry poznał Sally”, czy serial “Przyjaciele”. Starają się one udowodnić, że przyjaźń między kobietą, a mężczyzną jest zwyczajnie niemożliwa i stanowi etap przejściowy tuż przed związkiem.

A co Ty o tym sądzisz? Czy Twoim zdaniem jest możliwa przyjaźń damsko – męska? Warto nieco bliżej przyjrzeć się temu tematowi.

Rzeczywistość jednak to nie film, ani serial telewizyjny. W dzisiejszych czasach w wielu sferach życia mężczyźni i kobiety działają na równi w wielu życiowych dziedzinach. Dlatego właśnie każdego dnia obserwować możemy przykłady platonicznej przyjaźni damsko-męskiej.

“Przyjaźń trudniejsza i rzadsza jest od miłości, dlatego musimy dbać o nią, niezależnie od tego, jaka jest.”

-Alberto Moravia-

Dla wielu ludzi przyjaźń między kobietą, a mężczyzną wydaje się niemal niemożliwa z powodu różnic psychologicznych oraz seksualnego pociągu. Ich zdaniem te dwie kwestie uniemożliwiają i są niekompatybilne z przyjaźnią.

Z drugiej strony wiele osób przyjaźni się z drugą płcią, a ich zdrowe relacje są trwałe i solidne. Często obie strony inwestują w tę znajomość bardzo wiele dając to co najlepsze od siebie, a to co ich różni staje się konstruktywne.

Badania nad przyjaźnią damsko-męską

Odwieczny dylemat w kwestii tego, czy przyjaźń między mężczyzną a kobietą jest możliwa był elementem badań wielu naukowców. Uniwersytet Wisconsin-Eau Claire w Stanach Zjednoczonych przyjrzał się bliżej tej sprawie, aby ustalić ile prawdy drzemie w tym powszechnym przekonaniu.

Badania prowadzono na grupie 88 par studentów, którym zadawano serię pytań, zarówno na osobności, jak i w obliczu drugiej osoby. Pytania koncentrowały się na romantycznej relacji jaka łączy, lub mogłaby łączyć ich z przyjacielem płci przeciwnej również biorącym udział w badaniu.

Uzyskane odpowiedzi podzielono na trzy kategorie: brak uczucia, umiarkowane uczucie i ekstremalne uczucie. Wskazywano również na różnicę między uczuciem, podziwem i pożądaniem.

“Przyjaźń to jedna dusza żyjąca w dwóch ciałach, jedno serce bijące w dwóch duszach.”

-Arystoteles-

Aby uzyskać lepszy wzgląd przeprowadzono również dokładną analizę historii znajomości przyjaciół płci przeciwnej. Zbadano okoliczności, w jakich się poznali (praca, szkoła, wspólni znajomi itp.), długość trwania znajomości, wzajemne emocje itp.

Przyjaźń damsko-męska: wyniki badań

Najbardziej zaskakującą obserwacją był fakt, iż postrzeganie relacji bardzo silnie zależy od płci. Innymi słowy kobiety i mężczyźni oceniają swoją relację na podstawie zupełnie innych czynników.

Według tego badania mężczyźni czują znacznie silniejszy pociąg w kierunku swojej przyjaciółki i znacznie częściej wydaje im się, że ich przyjaciółka coś do nich czuje.

Z drugiej strony badanie stwierdza, że kobiety na ogół znajdują się po zupełnie przeciwnej stronie barykady, jeśli chodzi o postrzeganie przyjaciela drugiej płci. Kobiety odczuwają niewielki pociąg lub zupełny jego brak do swojego przyjaciela i zakładają, że taki stan rzeczy jest wzajemny.

Źródło różnego postrzegania przyjaźni

Emma Renold, socjolog Uniwersytetu Cardiff i autorka “Girls, Boys, and Junior Sexualities”, przeprowadziła badania dotyczące motywacji codziennych zachowań dzieci i młodzieży.

Ogólny wniosek jest taki, że mając chłopaka lub dziewczynę wygrywasz.

Pomyślmy przez chwilę o fakcie, iż kultura spotykania się z kimś jest dzisiaj tak szeroko rozpowszechniona, że nastolatkowie czują się zobligowani do poszukiwania partnera w bardzo młodym wieku. Najczęściej dzieje się to wtedy, kiedy odkrywają swoją seksualność.

“Miłość to przyjaźń z erotycznymi chwilami.”

-Antonio Gala-

Dodatkowo nastolatkowie są pod silnym wpływem swoich kolegów z podwórka i szkoły. Tam posiadanie chłopaka lub dziewczyny jest oznaką statusu i popularności. Brak partnera może często być przedmiotem kpin i pewnej społecznej marginalizacji.

Okazuje się jednak, że najczęściej nie jest to efekt wpływu mass mediów, czy stałego bombardowania dzieci reklamami.

Posiadanie partnera pomaga nam w pewien sposób uargumentować i wzmocnić obraz siebie, który staramy się przekazać innym. Tym samym nadajemy sobie obraz mocy.

Niemniej jednak zdrowe i zrównoważone doświadczenie przyjaźni ludzi płci przeciwnej, tak samo jak i osób tej samej płci jest dla nas bardzo ważne.

Ważne jest aby iść z nurtem i cieszyć się wszystkimi chwilami spędzonymi z naszymi przyjaciółmi. Doceniajmy i cieszmy się z tego, co każde z nich wnosi do naszego ż
Tak niewiele(?) trzeba dla duszy...
2020-10-16

kaligrafia7

https://www.youtube.com/watch?v=n88MReEC27k
Fluor GOB - ivo
2020-10-16

Fluor Gob

https://www.youtube.com/watch?v=WQCy-3WBwtg
Tu És Tudo Em Mim
2020-10-16

Skullıvar

https://www.youtube.com/watch?v=pE1xyLk4e1o

Tu és pura poesia,

Palavras doces para minha'alma,

E meu coração se aquece,

Com o pulsar do teu.

Tu és o vento calmo

A balançar as flores

E seu perfume suave,

Transborda em mim.

O que é necessário, é,

Bastando para eu continuar,

Pois tua luz me acompanha,

Iluminando sempre meu caminhar.

Onde quer que esteja agora,

Não está distante de mim,

E meu intenso viver.

Segue seu rumo sem fim.

Um do outro estamos distantes
Mas os corações bem perto
Dla rezerwistów
2020-10-15

horacy5

https://www.youtube.com/watch?v=xPRnY-3zr0g
Tak chciała bym
2020-10-15

nicola555

Być blisko tak na codzień
Kiedy pada deszcz
I kiedy złościsz się
I kiedy plecy umyć Ci trzeba
I kiedy wiatr na spacerze śpiewa
Zapytaj mnie proszę
A ja odpowiem Ci prosto
Bez tematu rozciągania
Jedno zdanie...
Myślę że każdy czeka na nie
Czy już wiesz ,domyślasz się?
Takie niby zwykle
A jednak nie...
Każdy żyje na tym świecie
Dla drugiego
Tylko dobrze trzeba
Wybrać tego partnera
Na całe życie odpowiedniego
https://youtu.be/rpklFGVWsIY
Quero Ser...
2020-10-14

Skullıvar

https://www.youtube.com/watch?v=ndd_b4xPndM

QUERO SER PRA VOCÊ

A tempestade de uma noite de verão,
O luar escondido pelas nuvens,
O brilho procurado das estrelas,
O raiar de um novo dia.

QUERO SER PRA VOCÊ

O sol escaldante no seu corpo,
A sombra a te refrescar,
O por do sol no horizonte,
Colorindo o final de um dia.

QUERO SER PRA VOCÊ

A alegria da vida,
A presença marcante,
A surpresa dos momentos,
O amor inebriante.

QUERO SER PRA VOCÊ

O beijo roubado/de ladinho,
O olhar matreiro/te convidando,
A me amar devagar
E me envolver no teu eu/sempre.

QUERO SER PRA VOCÊ
Jest taka prawda
2020-10-12

nicola555

Jest taka prawda co nęci
Wędkarzem nazwać się mogę
Bo swoją pamięć
Jak wędkarz rybę nęci
A potem łowi
I kiedy złowie
W pamięci na zawsze zostaje

Jest takie światło co oślepić może
A kiedy mnie to dopadnie
Święci mi jasno
Wskazuje drogę

Jest też coś co mamić może
I łzy wyciśnie
I pokrzepieniem
Też być może
Wtedy mi wieszczem
I uwielbieniem
Rozpieszę...
I zniknie sumienie

Jest też coś co mnie skrepuje
Nie będę widzieć reszty świata
I będę częścią...
Radosna pieśnią na długie lata

Wiem że mnie nawiedzi
Bo znam ten stan
Lecz nie pytaj mnie dziś
Bo jestem jak kram
Na odpustowym straganie

Może ktoś kiedyś zrozumie mnie
I wtedy usiądę i powiem
Co mam na stanie
Co boli a co nie
Może ktoś kiedyś
Dziś nie....
https://youtu.be/GIF9HgaQlbM
És... Minha Morada
2020-10-12

Skullıvar

https://www.youtube.com/watch?v=1L9QALZ4sMg

O teu abraço...
É minha casa.

O teu beijo...
Me abrasa.

Teu sorriso...
Me dá asas.

A luz do teu olhar,
Minha estrada ilumina.

Me acende
E, fascina.

O teu toque me despe,
Me ensina.

O teu fogo,
Me alucina.

Então te faço mulher.
Me torno melhor.

Sou e estou...
Pro que der e vier.

Mas, sem você,
Meu coração...
Nem sabe o que quer

Em você faço morada!
KoRn-live
2020-10-11

kotek6

https://www.youtube.com/watch?v=Zywt3HXAO5M
Spacer Starym Miastem
2020-10-10

nicola555

Wąskie kręte uliczki Starego Miasta
Przytulone kamieniczki kolorowe
I na Barbakanie uliczni malarze
Urok tego miejsca...czar i rozmarzenie
Nie ważne jaka pora roku ...
Tu zawsze historia się maluje
Choć i nowość przechodnia
Zatrzymuje...
Kamienne schodki
Zakątek cudny
Przypomina mi o pewnej przygodzie
Uśmiech wywołuje
I każdy schodek to nowy wątek
Ej moja Warszawo choć nie kocham cię
Wiesz ale są tu też takie miejsca
Że nie zamienię ich ...nie
Mam swoją ławeczkę w Łazienkach
I schodków na Starym Mieście cień
I tak już zostanie
Na kartach pamięci
Zapisał się ich dzień
https://youtu.be/LTzxqIRevB4

Strony: 40

Badania nad przyjaźnią damsko-męską

Przyjaźń damsko-męska: wyniki badań

Źródło różnego postrzegania przyjaźni

Najnowsze notki